Vjetari i Politikës së Jashtme të Kosovës është publikuar për herë të parë në vitin 2018. Ky raport kombinon qasjen përshkruese dhe analitike duke diskutuar kështu të gjitha pjesët e rëndësishme të politikës së jashtme dhe procesit të njohjes ndërkombëtare gjatë vitit 2018, përfshirë njohjet dypalëshe, integrimin shumëpalësh, integrimin në BE, dialogun për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë dhe funksionimin e brendshëm të institucioneve të politikës së jashtme. 

Kjo analizë politikash trajton strukturën dhe përmbajtjen e Ligjit për Shërbimin e Jashtëm të Republikës së Kosovës, dhe përbëhet nga dy kapituj. Kapitulli i parë fokusohet në përmbajtjen dhe strukturën e këtij ligji, duke identifikuar mangësitë dhe rekomanduar ndryshime e plotësime konkrete në të, me qëllim të përmirësimit të funksionimit të Shërbimit të Jashtëm dhe rrjedhimisht të zbatimit të këtij ligji Kapitulli i dytë trajton zbatimin e këtij ligji duke analizuar kornizën e politikave dhe atë institucionale për zbatimin e tij, gjithashtu duke ofruar rekomandime për tejkalimin e sfidave në zbatimin e këtij ligji dhe në funksionimin e Shërbimit të Jashtëm.

Ky punim i shkurtër ofron një rishikim analitik dhe kritik mbi Ministrinë e Punëve të Jashtme të Republikës së Kosovës në kontekst të funksionimit institucional si dhe zbatimit të politikës së jashtme. Kjo analizë identifikon disa sfida të përgjithshme të politikës së jashtme të Kosovës, si dhe sfida të veçanta në zbatimin e politikës së jashtme dhe sfida në funksionimin e MPJ-së.

Qëllimi i këtij raporti të monitorimit të ARE-së është vlerësimi i arritjes së objektivave të mbetura të ARE-së të parapara që të finalizohen gjatë vitit 2018, sipas vendimit nr. 01/13 të Qeverisë së Kosovës për prioritetet kyçe të Agjendës Evropiane për vitin 2018. Të gjitha të dhënat e mbledhura dhe analizuara janë të detajuara në matricën e mëposhtme, ku vlerësohet puna e institucioneve përgjegjëse për përmbushjen e 11 objektivave të mbetura për shtyllën e parë, 12 objektivave për shtyllën e dytë dhe gjashtë objektivave për shtyllën e tretë.

Ky raport paraqet një përmbledhje të analizave dhe gjetjeve në procesin e reformave në fushën e Efiçiencës së Energjisë dhe lidhshmërinë e tyre me procesin e zbatimit të agjendës Evropiane. Vlerësimi është i bazuar në dokumentet relevante që burojnë nga marrëveshjet ndërkombëtare, procesin
e Berlinit, obligimet që dalin e marr në kuadër të Traktati i Komunitetit të Energjisë, procesin e transpozimit të Direktivave që lidhën e Efiçiencën e Energjisë, strategjinë e Energjisë, Planin Nacional te Veprimit për Efiçiencë te Energjisë, planin e veprimit të zbatimit të reformave Evropiane, si dhe zotimeve në kuadër te marrëveshje se Stabilizim Asociimit. Analiza sjell informata të rëndësishme në lidhje me trendin e zhvillimit të politikave në fushën e EE, nivelin e harmonizimit të tyre me obligimet e marra, me planifikimet e brendshme për te zbatuar këto obligime si dhe rekomandimet për hapat e nevojshëm për te arritur cakun e kursimit të energjisë në nivel vendi.

Që nga viti 2008 Kosova është bërë anëtare e disa organizatave të rëndësishme shumëpalëshe rajonale dhe botërore: Banka Botërore, Fondin Montear Ndërkombëtar (IMF), Komisionin e Venecias, Bankën Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (EBRD), Bankën Zhvillomore të Këshillit të Evropës (CEB) dhe Këshillin për Bashkëpunim Rajonal (RCC). Në të njëjtën kohë, Kosova vazhdon të mbetet jashtë disa organizmave të rëndësishëm, ndoshta më e rëndësishmja prej këtyre, Organizata e Kombeve të Bashkuara. Krahas shtrirjes diplomatike dhe njohjeve dypalëshe, integrimi shumëpalësh ka qenë një shtyllë me rëndësi e shtetformimit të Kosovës në dhjetë vitet e para të ekzistencës. Integrimi shumëpalësh përbën një mundësi të mirë për Kosovën, për të forcuar subjektivitetin ndërkombëtar, për të harmonizuar legjislacionin me shtetet tjera anëtare por edhe si mundësi për të ndikuar në përmirësimin e jetës së qytetarëve.

Ky punim i shkurtër diskuton për prioritetet e politikës së jashtme kosovare për vitin 2018. Përmbajtja e punimit bazohet në masë të madhe nga tryeza e organizuar me Ministrin e Punëve të Jashtme dhe institucionet e tjera të përfshira ku pyetja qendrore gjithashtu ishte: cilat duhet të jenë prioritetet e politikës së jashtme kosovare për vitin 2018.

Ky shënim politikash vlerëson efikasitetin dhe efektshmërinë e institucioneve gjatë procesit të zbatimit duke ofruar përqindje të caktuara për secilën shtyllë të cekur në Planin e Veprimit për Zbatimin e Prioriteteve Kyçe të Agjendës për Reforma Evropiane. Në mënyrë që në fund të vitit 2017 të kemi një përshkrim të qartë të të arriturave të tyre, kemi monitoruar me kujdes punën e secilit institucion.